Notaris dwingt tot afgeven volmacht bij akte van levering

In deze zaak ontstond een klacht tegen de notaris toen klager en zijn echtgenote gedwongen werden om via volmacht deel te nemen aan het proces van het passeren van de akte van levering voor de verkoop van hun woning, waarbij ze niet persoonlijk aanwezig mochten zijn. Ondanks klagers herhaalde verzoeken weigerde de notaris toe te geven aan zijn wens om de akte fysiek te tekenen, wat leidde tot een geschil over de zorgvuldigheid van de notaris.

Dwingen tot volmacht

In september 2021 heeft klager zijn woning verkocht aan koper. De koper heeft het kantoor van de notaris opdracht gegeven om de overdracht van de woning te verzorgen. De overdracht van de woning stond gepland op 27 december 2021.

Bij e-mail heeft de notaris klager en zijn echtgenote gevraagd om via volmacht deel te nemen aan het proces. Gezien de COVID-19 richtlijnen zouden zij volgens de notaris niet zelf fysiek aanwezig mogen zijn bij het passeren van de akte. Klager was echter ontevreden over deze gang van zaken en eiste de mogelijkheid om de akte fysiek te tekenen, omdat hij zich niet comfortabel voelde bij het verlenen van een volmacht aan een onbekende persoon. Klager stelde daarbij dat het om een aanbeveling ging van de beroepsorganisatie aan het notariskantoor en niet om een verplichting.

Ondanks herhaalde verzoeken en zelfs dreigingen met een tuchtprocedure, bleef de notaris bij zijn standpunt en reageerde niet op klagers verzoeken. Uiteindelijk werden klager en zijn echtgenote gedwongen om een volmacht te ondertekenen voor de levering. Op de dag van de overdracht werd de akte gepasseerd door een waarnemer van de notaris, terwijl klager online aanwezig was. Dit alles leidde tot ontevredenheid bij klager, die van mening was dat zijn wens om fysiek aanwezig te zijn bij het passeren van de akte niet serieus werd genomen door de notaris.

Klacht

Klager verwijt de notaris dat hij onzorgvuldig heeft gehandeld door hem en zijn echtgenote te verplichten om door middel van een volmacht aan een kantoormedewerker mee te werken aan de levering van de woning.

Notariële zorgplicht

Op grond van artikel 93 lid 1 Wet op het notarisambt zijn notarissen aan het tuchtrecht onderworpen. De tuchtrechter toetst of hun handelen of nalaten in strijd is met het bepaalde in de Wna en andere toepasselijke bepalingen. Ook kan de tuchtrechter toetsen of zij voldoende zorg in acht hebben genomen ten opzichte van de (rechts)personen voor wie zij optreden en of zij daarbij hebben gehandeld zoals een behoorlijk beroepsbeoefenaar behoort te doen.

Standpunten van de partijen

De klacht tegen de notaris betreft het feit dat klager en zijn echtgenote verplicht werden om via volmacht deel te nemen aan het proces van het passeren van de akte van levering voor de verkoop van hun woning, waarbij ze niet persoonlijk aanwezig mochten zijn. Klager wenste echter zelf de akte te ondertekenen vanwege de emotionele betekenis van de verkoop, aangezien hij bijna 45 jaar in de woning had gewoond. Ondanks herhaalde verzoeken en zelfs dreigingen met een tuchtprocedure, bleef de notaris bij zijn standpunt en reageerde niet op klagers verzoeken.

De notaris heeft hiertegen aangevoerd dat zijn kantoor destijds de gebruikelijke maatregelen heeft getroffen ter bestrijding van het coronavirus. Een van die maatregelen was dat verkopers niet op kantoor werden uitgenodigd voor het passeren van de akte van levering, maar een volmacht moesten ondertekenen. Alle verkopers hadden hier begrip voor, behalve klager. De notaris wijst er daarnaast op dat door zijn medewerkers meerdere oplossingen zijn aangereikt, zoals het online aanwezig zijn.

Beoordeling

De kamer heeft gesteld dat voor het passeren van een notariële akte de wet ervan uitgaan dat de partijen bij de akte en eventuele andere personen bij de notaris in persoon verschijnen. In het algemeen geldt dat een notaris een verkoper niet kan verplichten om door middel van een volmacht aan een kantoormedewerker mee te werken aan het passeren van de akte van levering. De vraag is of in dit geval een uitzondering geldt. De notaris is van mening dat dit zo is, vanwege de toen geldende coronamaatregelen. De notaris heeft echter niet onderbouwd en/of geconcretiseerd op basis van welke richtlijnen en/of regelgeving hij klager en zijn echtgenote kon verplichten om zich te laten vertegenwoordigen door een kantoormedewerker. Uit het door de KNB geplaatste nieuwsbericht op haar website volgt evenmin een rechtvaardiging voor het door de notaris ingenomen standpunt. Hieruit blijkt wel dat het t gebruik van volmachten weliswaar zoveel mogelijk wordt gestimuleerd, maar niet dat het gebruik van volmachten mag worden verplicht.

Evenmin strookt het handelen van de notaris met de informatie op de website van het notariskantoor zelf. Zo zou cliënten enkel worden verzocht om waar mogelijk via een volmacht te tekenen, zodat ondertekening met zo weinig mogelijk personen in een zo klein mogelijk gezelschap kon plaatsvinden. Verder verdient het de opmerking dat aan het op de website van het notariskantoor vermelde verzoek om het kantoor met een zo klein mogelijk gezelschap te bezoeken op verschillende andere manieren had kunnen worden tegemoet gekomen, zonder klager en/of zijn echtgenote te verplichten door middel van een volmacht aan een kantoormedewerker mee te werken aan de levering van de woning. Op grond van voorgaande acht de kamer de klacht van klager dan ook gegrond.

Geen maatregel

De kamer heeft gesteld dat Nederland zich op het desbetreffende moment in de uitzonderlijke situatie van een harde lockdown bevond. De kamer is van oordeel dat de notaris is doorgeschoten in zijn coronabeleid en onzorgvuldig heeft gehandeld. Echter, behoeft er geen maatregel te worden opgelegd. Hierbij speelt in het voordeel van de notaris mee dat hij uiteindelijk er toch voor heeft gezorgd dat klager de passeerafspraak via een livestream heeft kunnen volgen.

Klik hier voor de volledige uitspraak.

Zorgplicht Advocaten

Heeft u een geschil met uw notaris over de vraag of hij/zij de benodigde vakbekwaamheid, zorgvuldigheid en deskundigheid in acht heeft genomen bij de uitvoering van zijn/haar werkzaamheden? Neem dan contact met ons op.